EXCURSIE NAAR DE COLLECTIE  VAN KEES GROOTHEEST

Amsterdam 2 en 9 April 2025

Kees van Grootheest heeft de afgelopen jaren een veelzijdig collectie bibliofiele cartografie verzameld, ofwel een ‘beperkte liefhebbers verzameling’, zoals hij het zelf omschrijft, met onder meer deelcollecties stadsgeschiedenis van Amsterdam, oude plattegronden (16de-19de eeuw), ontdekkingsreizen, en geïllustreerde bijbels (met ondermeer kaarten) vanaf de 16de eeuw.Op 2 en 9 april organiseerde hij een bijeenkomst waarbij hij met een selectie de onderlinge samenhang van zijn verzameling zal laten zien, met als thema ‘Boek en Kaart’.

In de afgelopen vijftig jaar heeft ons lid Kees van Grootheest een veelzijdige collectie bibliofiele cartografie verzameld, met o.a. deelcollecties stadsgeschiedenis van Amsterdam, oude plattegronden (16de-19de eeuw), ontdekkingsreizen, en bijbels geïllustreerd met (ondermeer) kaarten. Hij begon zijn verzameling met het kopen van kaarten bij kleine veilinghuizen zoals Huibers in zijn toenmalige woonplaats Veenendaal. Met als grote aanjager zijn streekgenoot en medebibliofiel Henk Deys (1932-2023) bleef hij doorverzamelen, en hij verwerft nu nog steeds, zoals op de jaarlijkse beurs in Mechelen.

Kaart-illustraties in boeken werden geregeld met eerdere en latere (losse) kaarten vergeleken, en we hoorden en zagen tal van wetenswaardigheden. Zo  bleek uit een fraai exemplaar van de eerste grote beschrijving van Afrika, door Olfert Dapper (Van Meurs, 1664, 2 dln, herkomst familie Six) op te maken dat Congo al in die tijd, dus heel vroeg, een zelfstandig koninkrijk was, volgens pauselijk decreet.

Enkele van de andere hoogtepunten waren de Handvesten van Amsterdam van Otto Barentszen Smient in een convoluut in groot formaat over langere tijd (1670-1694), gekocht om de kaarten; gave exemplaren van de rijk geïllustreerde beschrijvingen van Amsterdam van J.J. Pontanus (Hondius 1611), F. von Zesen (1664) en Commelin (2de druk, 1726);  een Virgil Solis bijbel (Birckman, Keulen 1565), zo genoemd naar de maker van de vele prachtige houtsneden in deze bijbel waaronder een opmerkelijke wereldkaart; en Guicciardini’s Descrittione di tutti Paesi Bassi in (incomplete) eerste druk (1567) maar ook in de eerste Nederlandse vertaling (1612, Willem Jansz Blaeu). Een veelzijdige en prachtige middag, die voor de late inschrijvers nog eens herhaald werd!

Truusje Goedings